LICHTSPOREN
DATE
November 10-14, 2021
PARTNERS
B-magic
Kask, School of Arts
Mystery Lab vzw
House of Mysteries
Laterna Magica Galantee Show, Ditmar Bollaert
Fyxxi Lab
SUPPORTED BY
City of Ghent
University of Antwerp
LOCATION
House of Mysteries
PUBLICATIONS
VRT nieuws, 10 november 2021
Radio 1, Culture Club, 12 november 2021
Het Laatste Nieuws, 12 november 2021
Gent in beeld, 12 november 2021
MEDIA
Storm Callens
Laterna Magica Galantee Show, Ditmar Bollaert
Kunstmatige vulkanen, feëerieke lichtfonteinen en elektrische spanning die de bliksem nabootst. Lichtfestivals bestaan al eeuwen en wisten hiermee zelfs wetenschappelijke kennis te verspreiden. Van 10 tot 14 november organiseren onderzoekers van B-magic (UAntwerpen) en Mystery Lab vzw een parcours van optische illusies in House of Mysteries. Eindelijk krijgen we een inkijk in hoe eeuwenoude technologieën met licht ons bedriegen én doen verwonderen.
Het parcours ‘Lichtsporen’ is speciaal voor het Lichtfestival Gent in elkaar gestoken. Het doelt op een breed publiek, ook gezinnen en kinderen zullen zich vergapen. Je loopt er langs kunstwerken, installaties, performances en optische illusies uit heden en verleden. De initiatiefnemers willen de magie en technologie van licht door een breed publiek laten herontdekken.
Hoofd van het onderzoeksproject B-magic Kurt Vanhoutte spreekt van een unieke samenwerking: “Vroeger was de wisselwerking tussen wetenschappers en illusionisten vanzelfsprekend. Vanaf eind achttiende eeuw gebruikten wetenschappers bijvoorbeeld optische instrumenten om de eigenschappen van licht te ontleden en te demonstreren. Sommige demonstraties waren zo spectaculair dat ze de weg vonden naar de populaire podia. Sinds de 20e eeuw is die samenwerking tussen wetenschap en de wereld van de magie spijtig genoeg vervaagd. Maar op dit lichtfestival laten we de geschiedenis zich herhalen: illusionisten en wetenschappers werken terug samen.”
Het belevingstheater House of Mysteries is de ideale plek om dit evenement te hosten. Je wordt er ondergedompeld in een mysterieuze wereld op de grens van illusie en realiteit. En Mystery Lab vzw , een denktank voor verwondering, illusie en magie, maakt de samenwerking compleet. Nikolaas Martens van Mystery Lab vzw vertelt: “Wij streven ernaar om het erfgoed van goochelaars en illusionisten terug in het daglicht te plaatsen. Wat dit project zo uniek maakt is dat het publiek op een interactieve en boeiende manier kennis maakt met eeuwenoude licht- en projectietechnieken die nu onthuld zullen worden.”
In de tentoonstelling "Lichtsporen" zijn objecten, installaties en performances te zien die getuige zijn van de oorsprong van lichtfestivals. Vóór de 18e eeuw was er wel al sprake van vuurwerk buiten, vertelt Vanhoutte: "Dat was spectaculair voor de mensen toen. Maar vanaf de 18e eeuw kwam er een nieuwe sociale klasse die niet meer buiten in de kou op een weide wilde staan. De geur van zwavel vond ze niet aangenaam, en ze vond het een beetje vuil allemaal."
De oplossing was om het licht binnen te halen, vertelt de docent: "In de salons, in de huizen en in de paleizen werden kijkkasten gebouwd. Het effect van bliksem en vuurwerk werd nagebootst. Dat was entertainment voor die nieuwe sociale klasse."
Naast de unieke kijkkast is er een tentoonstelling met optische instrumenten, "magische" lantaarns en optisch speelgoed. En het House of Mysteries heeft verschillende verdiepingen waar telkens iets anders te zien zal zijn. "Op de zolder kunnen mensen gaan kijken naar een performance over Nikola Tesla. Dan denkt iedereen onmiddellijk aan de auto en aan Elon Musk, maar Tesla is degene die de wisselstroom heeft uitgevonden."
Nikola Tesla was uitvinder, elektrotechnicus en natuurkundige, maar vooral ook heel erg gefascineerd door het licht: "Hij was de eerste die de bliksem probeerde te pakken met een bliksemafleider. Hij begon ermee te experimenteren, en dat was soms gevaarlijk." Maar Tesla bleek nog ambitieuzer dan dat, legt Vanhoutte uit: "Hij wilde een netwerk over de wereld spannen van elektriciteit en alle steden met elkaar verbinden."
"Na het overlijden van zijn moeder probeerde hij zelfs te communiceren met de doden via elektriciteit. Daarvoor bouwde hij een Tesla-radio en wij hebben die nagebouwd. Goochelaar Nikolaas Martens gaat daarmee aan de slag tijdens de expo."
In House of Mysteries is op het gelijkvloers een spiegeltent geïnstalleerd met kabinetten uit 18e en 19e eeuw. Tussen de zolder en de benedenverdieping is ook een filmische installatie te bekijken uit 1973: Light Describing a Cone door Anthony McCall. "Het gaat om een lichtkegel, een avant garde werk waarbij de projectielichtstraal wordt gebruikt. In de jaren 70 werd er heel wat afgerookt op tentoonstellingen, en die lichtkegel boorde zich een weg door de rook. Nu wordt dat niet meer gedaan, maar hebben we een andere manier gevonden om die lichtkegel tot zijn recht te laten komen."
De "Feux Pyriques", gepresenteerd door lanternist Ditmar Bollaert is een unieke installatie die ontdekt werd in de paardenstallen van een oud Frans kasteel. De kijkdoos is waarschijnlijk meer dan tweehonderd jaar oud. Oorspronkelijk ontbrandden er niet minder dan 22 olievuurtjes achter de geschilderde panelen. Het apparaat transformeert cirkelvormige schilderijen tot een indoor vuurwerk.